2. Geef iedereen de mogelijkheid in tijd en middelen om zelf zorgtaken, vrijwilligerswerk en vrije tijd op te nemen.

Vergemakkelijk de opname van zorgverloven door bestaande drempels weg te werken.  

Ken het geboorteverlof automatisch toe 

Er bestaan nog veel stereotiepe gedachten over de vader als kostwinner. Mannen die hun vaderschapsverlof opnemen, ervaren soms problemen op het werk. Vaak durven ze hun verlof niet aan te vragen uit schrik voor negatieve reacties van de werkgever.  

Nochtans heeft een betrokken vader veel positieve effecten: een betere relatie met zijn kind, een gunstig effect op de gezondheid van moeder en kind, een positieve invloed op de ontwikkeling van het kind en een grotere gelijkheid binnen het huishouden en op de werkvloer.  

Sinds 2023 is het geboorteverlof uitgebreid naar 20 dagen voor vaders en meeouders, een grote stap in de juiste richting.. Toch is het niet omdat geboorteverlof een recht is, dat iedereen er ook effectief  volledig gebruik van maakt.  Daarom vraagt Femma om het geboorteverlof automatisch toe te kennen, om de drempel voor gebruikers zo laag mogelijk te houden. 

Schaf de anciënniteit voorwaarden bij zorgverloven af 

Beeld je deze situatie in : je bent 8 maanden aan het werk bij een nieuw bedrijf en je kind loopt een ernstige ziekte op. Je kan geen gebruik maken van het tijdskrediet met motief zorg voor kind of met motief medische bijstand omdat je geen jaar in dienst bent.  

De mogelijkheid om zorg op te nemen mag niet afhangen van de ‘periode waarin je op één bepaalde plek werkt’ . Mensen in kwetsbare posities zijn vaak werkzoekend of hoppen van tijdelijk naar tijdelijk contract, en kunnen onder deze omstandigheden nooit beroep doen op zorgverloven.  Daarom ijvert Femma voor toegankelijke verlovenstelsels  voor iedereen, ongeacht het statuut of het contract  

Vergoed ouderschapsverlof beter en koppel er een genderbonus aan  

Het ouderschapsverlof vandaag is niet aangepast aan de noden van vandaag. De vergoeding is te laag en de periode is te kort. Het resultaat is dat de laagste inkomens er geen gebruik van maken. Zij die er eigenlijk het meest behoefte aan hebben. Bovendien wordt meestal de partner met het laagste inkomen gepusht om dit verlof op te nemen. In veel gevallen: de vrouw.  

Femma vraagt om de ouderschapsvergoeding te verhogen tot 82% van het brutoloon (met een ondergrens voor de laagste inkomens en een plafond voor de hoogste) en het uit te breiden voor zelfstandigen en werkzoekenden.  Om de zorg voor het kind evenwichtig te verdelen tussen vaders en moeders, pleiten we voor een genderbonus (wanneer vaders aansluitend ouderschapsverlof opnemen).  

Maak werk van een ééngemaakt en toegankelijk mantelzorgverlof  

Uit de cijfers van de laatste Nationale Gezondheidsenquête (gegevens van 2013) blijkt dat in België ongeveer 860.000 personen mantelzorgers zijn, met andere woorden bijna 10% van de bevolking. Voor een partner duurt dit gemiddeld 10,1 jaar, een kind gemiddeld 24,9 jaar, en een ouder gemiddeld 7,3 jaar. De bestaande verlofstelsels schieten te kort. Het nieuwste mantelzorgverlof biedt slechts zeer tijdelijk lucht, en ook met de aanvullende tijdskrediet en thematische verloven zijn mantelzorgers niet geholpen op de lange termijn.   

Wij vragen om werk te maken van een ééngemaakt, toegankelijk mantelzorgverlof, dat rekening houdt met de reële gemiddelde duur van mantelzorg. Mantelzorgers moeten in staat zijn dit flexibel op te nemen zonder dat ze daarvoor zware financiële gevolgen hoeven dragen.  

Ondersteun de kortere werkweek en maak meer tijd voor zorg en vrijwilligerswerk 

Voor Femma is het duidelijk: de 30-urenweek is de nieuwe norm. Met z’n allen minder werken zorgt ervoor dat we het werk gelijker verdelen tussen mensen en tussen levensfases.  Bovendien is er meer tijd voor kwaliteitsvolle onbetaalde zorg voor onze naasten en voor  verrijkend vrijwilligerswerk. Femma gat het voorbeeld en experimenteerde in 2019 met de 30-urenwerkweek met behoud van een voltijds loon. We herdachten onze arbeidssituatie en wierven nieuwe collega’s aan. De resultaten waren positief: meer tevredenheid over de work- life balance, een kwaliteitsvollere beleving van vrije tijd en meer focus op het werk.  Sinds 2022 werkt Femma in een duurzame kortere werkweek.  

Wij vragen van de overheid dat zij de kortere werkweek ondersteunt door onderzoeken te subsidiëren. In het buitenland zijn er tal van hoopgevende signalen. Daarnaast kan de overheid kortere experimenten bij bedrijven aanmoedigen, door bijvoorbeeld de korting van de RSZ bijdrage  uit te breiden naar initiatieven die voor ‘bepaalde duur’ aan de slag gaan met arbeidsduurvermindering, en niet enkel voor ‘onbepaalde duur’.