Cokido: solidaire kinderopvang met beurtrolsysteem

Opvang vinden voor je kinderen tijdens de zomervakantie is niet altijd simpel. Zomerkampen zitten vaak al maanden vol, en kosten geld. Femma ging op zoek naar inspirerende alternatieven. Cokido omschrijft zichzelf als een solidaire buitenschoolse kinderopvang met beurtrolsysteem. 

Ouders lossen elkaar af

Eefje Cottenier is de oprichter van Cokido, een alternatieve kinderopvangmethode, waarbij ouders elkaar voor de opvang van de kinderen aflossen met een beurtrol.

Hoe ontstond het idee voor Cokido? 

Eefje: ‘Er is een schrijnend gebrek aan aanbod qua kinderopvang. Daarnaast hebben ouders van peuters vaak een onveilig gevoel bij een speelpleinwerking van meer dan 100 kinderen. Ook de dure kost van kinderopvang zet ouders voor een uitdaging. We zijn dan beginnen experimenteren met alternatieve vormen van opvang, en na een tijdje begonnen steeds meer gezinnen met onze methode te experimenteren. Ook tijdens de lockdowns konden we, met respect voor de maatregelen, onze werking blijven behouden.'

Hoe garanderen jullie voldoende veiligheid en omkadering voor de ouders? 

‘De methode is heel veilig, omdat de groepen gebouwd zijn op bestaande netwerken. Er zijn voldoende sociale controlemechanismen voorhanden. Daarnaast hebben we ook tools gemaakt rond onze methode; van tips voor beurtrolplannen tot veiligheidsvoorschriften. En papieren voor de verzekering en contracten voor de huur van een ruimte. Die tools hebben we dan online gezet, en na een jaar zagen we dat al bijna 800 gezinnen zich hadden georganiseerd volgens onze methode.’  

Als een aantal ouders overeengekomen zijn om met zo’n beurtrol te werken, hoe gaan ze dan verder aan de slag? 

‘Eens het groepje ouders een locatie gevonden heeft, voorzien wij vanuit Cokido een infosessie, waarin we de ouders met alle ondersteuning helpen en de eerste groepsafspraken maken. Dan maken we ook meteen plannen voor een mogelijke try-out. Op zich is dan de groep geboren. Vaak groeit die groep gedurende dat jaar uit tot een dertig of zelfs veertigtal gezinnen, waarmee al hun opvangbehoeftes gerealiseerd kunnen worden. In de meeste gevallen blijft diezelfde community ook bestaan na de vakanties. Ouders carpoolen samen, of pikken afwisselend elkaars kinderen op van school.’  

Een kind opvoeden, it takes a village. Kan jij je vinden in die stelling? 

‘Dat is inderdaad honderd procent Cokido. Je bouwt een ‘village’, een echt ‘dorp’ waarin je samen kinderen opvoedt, en praktische taken deelt. Die community is echt de kern die veel gezinsondersteuning geeft. Vroeger werd dat door de parochie opgevangen, maar doordat grootouders niet meer rond de kerktoren wonen of langer actief zijn, hebben we doorgaans minder familie - of buren - op wie we kunnen rekenen. Veel mensen durven bijvoorbeeld ook niet goed meer bij de buren aan te bellen om een eitje te vragen. Met Cokido creëren we een soort community van families die in een gelijkaardige situatie zitten, en die elkaar beginnen te helpen.’  

Deze methode is misschien ook wel een goede oplossing voor vrouwen die graag eens wat meer vrije tijd voor zichzelf willen?  

‘Absoluut. We zien ook heel veel moeders participeren die geen werk hebben, en die niet omwille van professionele redenen op onze methode beroep hoeven te doen, maar die op die manier wat tijd voor zichzelf overhouden.  

Gezinnen hebben altijd een schuldgevoel. We vinden altijd dat we tekortschieten. Ofwel aan de maatschappij omdat we ervoor kiezen om bij onze kinderen te blijven, ofwel ten opzichte van de kinderen, omdat je gaat werken. En zo krijg je parentale burn-out, een probleem dat nog heel erg onderschat wordt. Een sterk sociaal en informeel opvangnet kan al heel veel ontlasten.  

Mijn grootste wens is dat ouders uitkomen voor die situatie, en dat ze uit dat schuldgevoel stappen, of er op zijn minst over durven spreken, en dat werkgevers en de overheid zich daar bewuster van worden. Kinderopvang wordt niet als een primair probleem gezien, maar net door het gebrek aan ondersteuning bij het opvoeden van kinderen, ontstaan er situaties waarin mensen echt ziek worden, en uit de maatschappij vallen. Dat willen we met Cokido net vermijden.’  

Heb je interesse gekregen in de Cokido-methode? Raadpleeg dan de website of stuur een mailtje met je vragen naar hallo@cokido.org .