Moederdag: het feest van onbetaalde zorg en lavendelwasmiddel

Op de tweede zondag van mei zetten we naar goede gewoonte ‘de mama’s in de bloemetjes’. Een topdag voor bloemenwinkels, chocolatiers en producenten van geurige cadeaus. Ook dit jaar zal het weer wenskaartjes regenen vol hartjes en zinnetjes als ‘jij bent de liefste mama ter wereld’. En zoals steeds duiken ook de clichés op. 

Zo promootte Kruidvat in Nederland afgelopen week wasmiddel als ‘het ideale moederdagcadeau’. De verontwaardiging op sociale media liet niet op zich wachten. Een dergelijke campagne toont meer dan ondoordachte marketing. Ze legt een fundamenteler probleem bloot: de hardnekkige beeldvorming over moederschap in onze samenleving. 

In 2025 worden vrouwen nog steeds verondersteld  om het merendeel van de zorgtaken, huishoudelijke taken en de bijhorende mentale last op zich te nemen. Media en reclame bevestigen dit stereotype rolpatroon dagelijks. Maar daar stopt het niet. Beeldvorming is een onderdeel van een breder maatschappelijk probleem.  

Deze ingebakken rollenpatronen hebben een zeer tastbaar effect op de levens van moeders.  Zelfs  gezinnen die zich bewust zijn van deze dynamieken, ontsnappen helaas niet aan de economische en sociale realiteit. 

Een analyse van Ugent@work bevestigde opnieuw wat vrouwenorganisaties al decennia lang aankaarten. Vrouwen die (meer) kinderen krijgen, hebben minder kansen op de arbeidsmarkt. Dit fenomeen noemen we ook wel de ‘moederschapsboete’. Ze krijgen minder loon, minder promotiekansen, werken vaker deeltijds. Op latere leeftijd volgt de tweede afstraffing, namelijk een lager pensioen. 

In tegenstelling tot moeders, genieten vaders juist van een bonus. Zij werken en verdienen méér dan kinderloze mannen.  Werkgevers gaan ervan uit dat vaders met partner (in een hetero relatie) méér tijd kunnen investeren in werk. En dat ze extra flexibel én gemotiveerd zijn om ‘brood op de plank te brengen’ voor hun gezin. Moeders daarentegen moeten koste wat het kost vermijden dat hun zorgrol ook maar een zweem van impact heeft op hun professionele prestaties. 

Dat zijn geen persoonlijke keuzes, dat is beleid. Of beter: het gebrek eraan. ‘Moederen en zorgen’ kan je niet alleen. Zolang kinderopvang niet betaalbaar en toegankelijk is, zolang ouderschapsverlof ongelijk verdeeld blijft, zolang betaalde arbeid niet anders georganiseerd wordt,.. laten holle moederdag-slogans een wrange nasmaak achter. 

Dus ja, blijf zeker alle moeders vieren, en dat liefst élke dag van het jaar. Ze verdienen alle lof. Maar bovenal verdienen ze ook het recht om even níks te doen. Niet alleen bloemen, maar beleid. 

En Kruidvat? Die kunnen hun wasmiddel dit jaar misschien gewoon aan de vaders slijten.